Het Parool, 18-9-1995

Ontkennen grote betrokkenheid bij drugs lost niets op
Door David Pinto

Minister Dijkstal en oud-minister d’Ancona hebben kritiek geleverd op de uitspraken van de criminoloog Frank Bovenkerk óver de grote betrokkenheid van Turken, Marokkanen en Surinamers bij de drugshandel. Organisaties van buitenlanders winden zich nog meer op of dreigen zelfs met de rechter. Dr David Pinto, algemeen directeur van het Inter-Cultureel Instituut te Groningen en publicist van Marokkaanse afkomst, noemt de boze reacties niet terecht.

Er is veel commotie ontstaan over de verklaring die de criminoloog Frank Bovenkerk twee weken geleden voor de parlementaire enquêtecommissie heeft afgelegd over de betrokkenheid van Turken, Marokkanen en Surinamers bij de drugshandel. Het zou gaan om enkele tientallen procenten van de Turken in Amsterdam en de helft van de Marokkanen in Hilversum, volgens zijn onderzoek. De verontwaardiging die naar boven kwam tegen die verklaring, uitte zich in twee centrale vragen:

1. Overdrijft Bovenkerk niet? Hoe hard en betrouwbaar zijn de gegevens waarop hij zijn uitspraken baseert?
2. Is het sowieso verstandig een dergelijk (sociaal, maatschappelijk en politiek) gevoelig thema aan te roeren? Is dat niet stigmatiserend en discriminatiebevorderend?

Over beide vragen wordt uiteraard verschillend gedacht en dientengevolge wordt verschillend gereageerd. Gelet op de ernst van de boodschap, zijn ook de boze reacties die te horen zijn, begrijpelijk. Toch is het niet terecht en niet verstandig de verklaring op voorhand te ontkennen en verwerpen.

Prof. dr Frank Bovenkerk staat bekend als een integer persoon en bekwaam wetenschapper. Er is dus geen reden aan zijn bedoelingen of geschiktheid te twijfelen. Te meer omdat er nog drie collega-hoogleraren zijn die achter zijn conclusies staan en deze conclusies op meer bronnen berusten dan alleen politiegegevens, zo deelde hij mij vorige week mee.
Dat neemt niet weg dat ook Bovenkerk en zijn collega-hoogleraren zich kunnen vergissen. Maar het lijkt mij wetenschappelijk onjuist hiervan a priori uit te gaan. Evenzeer is het onverstandig de boodschapper vanwege de boodschap te veroordelen.
Stel dat bij de openbaring van het duizend pagina’s tellende rapport – waarvan een vijfde deel specifiek over allochtonen gaat – de mededelingen van Bovenkerk blijken te kloppen, dan lijkt het mij’ zinniger het probleem te onderkennen en te bespreken dan het tot taboe-nieuws’ te verklaren. Met dat laatste wordt het probleem niet opgelost en worden noch de betrokkenen; noch hun land- en lotgenoten geholpen.
Ook als het een relatief hoog aantal allochtonen betreft die in verband worden gebracht met drugscriminaliteit, is het raadzaam alle aandacht en energie te steken drie kardinale vragen.

1. ‘Wat zijn de oorzaken van de onevenredige deelname van allochtonen aan deze vorm van criminaliteit?
2. Wat valt te ondernemen om de groei van die deelname te stoppen en het aandeel terug te dringen?
3. Hoe zorgen wij met ons allen voor het besef van het verschil tussen oordeel en vooroordeel, juist bij het grote publiek, opdat men niet alle allochtonen ergens van beticht onder invloed van reële (belastende) gegevens?

De voortsmeulende commotie heeft overigens een bijzondere schaduwzijde. Diegene die veel vragen en onduidelijkheden zou kunnen belichten; Bovenkerk zelf, is het contractueel- ten overstaan van de enquête-commissie – verboden zich publiekelijk over deze materie te laten horen.
Intussen gaat het verstorende proces met de bijbehorende negatieve gevolgen door van soms vertroebelende en oneigenlijke discussies tussen instanties, groepen en personen die zich emotioneel dan wel professioneel bij het vraagstuk betrokken voelen.
Het lijkt mij een plicht van de overheid spoedig klaarheid te verschaffen en niet te wachten totdat de enquête-commissie in december opening van zaken mogelijk maakt. Het maatschappelijk belang waarom het hier gaat.. is te groot voor uitstel.